Hiện nay, mặc dù nông nghiệp có tỉ trọng giảm dần trong GDP nhưng ngành nông nghiệp vẫn được coi là “bệ đỡ của nền kinh tế”. Điều kiện tự nhiên của nước ta tạo điều kiện phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới với cơ cấu sản phẩm đa dạng, chất lượng cao, tạo nhiều mặt hàng phục vụ cho nhu cầu trong và ngoài nước. Nước ta đang khai thác ngày càng có hiệu quả nền nông nghiệp nhiệt đới.
1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN CHO PHÉP NƯỚC TA PHÁT TRIỂN MỘT NỀN NÔNG NGHIỆP NHIỆT ĐỚI
– Thuận lợi:
+ Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với nền nhiệt cao, mưa nhiều cho phép phát triển nông nghiệp nhiệt đới và có khả năng thâm canh, tăng vụ.
+ Khí hậu phân hóa đa dạng: ảnh hưởng đến cơ cấu mùa vụ và cơ cấu sản phẩm nông nghiệp của các vùng miền.
+ Sự phân hóa của các điều kiện địa hình, đất trồng: cho phép và đồng thời đòi hỏi áp dụng các hệ thống canh tác khác nhau giữa các vùng.
– Khó khăn:
+ Sự phân mùa của khí hậu tạo nên tính mùa vụ của sản xuất nông nghiệp.
+ Khí hậu thất thường, nhiều thiên tai, sâu bệnh hại làm cho nông nghiệp mang tính bấp bênh, thiếu ổn định.
+ Nhiệm vụ quan trọng: khắc phục tính mùa vụ, phòng chống thiên tai, sâu bệnh, dịch bệnh.
2. NƯỚC TA ĐANG KHAI THÁC NGÀY CÀNG CÓ HIỆU QUẢ ĐẶC ĐIỂM CỦA NỀN NÔNG NGHIỆP NHIỆT ĐỚI
– Tập đoàn cây, con được phân bố phù hợp hơn với các vùng sinh thái nông nghiệp.
– Cơ cấu mùa vụ và giống có nhiều thay đổi, có hiệu quả.
– Tính mùa vụ được khai thác tốt hơn (nhờ đẩy mạnh giao thông vận tải, công nghiệp chế biến, bảo quản nông sản).
– Đẩy mạnh sản xuất nông sản xuất khẩu.
Cà phê là sản phẩm xuất khẩu chủ lực ở nước ta.
3. PHÁT TRIỂN NỀN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI SẢN XUẤT HÀNG HÓA GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA NÔNG NGHIỆP NHIỆT ĐỚI
– Tồn tại cả nền nông nghiệp cổ truyền lẫn nền nông nghiệp hàng hoá.
– Đang chuyển từ nền nông nghiệp cổ truyền sang nền nông nghiệp hàng hóa.
| Tiêu chí | Nền nông nghiệp cổ truyền | Nền nông nghiệp hàng hoá |
| Tính chất của nền sản xuất | Tự túc tự cấp.
Người sản xuất quan tâm nhiều đến sản lượng. |
Sản xuất hàng hóa.
Người sản xuất quan tâm nhiều hơn đến lợi nhuận. |
| Qui mô | Nhỏ. | Lớn. |
| Tư liệu sản xuất | Công cụ thủ công. | Máy móc hiện đại. |
| Hướng chuyên môn hóa | Sản xuất nhỏ, manh mún, đa canh. | Thâm canh, chuyên môn hoá, liên kết công nông nghiệp. |
| Hiệu quả | Năng suất lao động thấp. | Năng suất lao động cao. |
| Phân bố | Vùng có điều kiện sản xuất nông nghiệp còn khó khăn. | Vùng có truyền thống sản xuất hàng hóa, trục giao thông, gần các thành phố lớn. |
– Mục đích sản xuất hàng hóa: khai thác thế mạnh, tạo nhiều hàng hóa, tăng trưởng kinh tế, đáp ứng thị trường.
